1 қарашада Астанада Франция Республикасының Президенті Эмманюэль Макронның Қазақстан Республикасына мемлекеттік сапары аясында Қазақстан-Француз бизнес-форумы өтті.
Француз делегациясының қатарында мемлекеттік органдар мен іскер топтардың өкілдері, оның ішінде Еуропа істері және сыртқы істер министрі Оливье Бешт, өнеркәсіп жөніндегі министр-делегат Ролан Лекюр және Франция Республикасының Қазақстандағы Төтенше және Өкілетті Елшісі Дидье Канесс бар.
Қазақстандық делегация құрамында – Премьер-Министрдің бірінші орынбасары Роман Скляр, Премьер-Министрдің орынбасары Серік Жұманғарин, ҚР Энергетика министрі Алмасадам Сәтқалиев және ҚР Көлік министрі Марат Қарабаев, ҚР Француз Республикасындағы Төтенше және Өкілетті Елшісі Гүлсара Арыстанқұлова және мемлекеттік, квазимемлекеттік және жеке секторлардың басқа да өкілдері.
Француз-Қазақстан қатынастары еліміздің тәуелсіздігі жарияланғаннан кейін бірден басталды. Ынтымақтастықтың алғашқы жылдарынан бастап Қазақстан-француз саяси диалогы тұрақты сипатқа ие болды. Саяси тұрғыдан алғанда, Қазақстан мен Франция өзара түсіністіктің едәуір жоғары деңгейіне қол жеткізді және ұқсас ұстанымдар мен бағаларды ұстанады. Франция маңызды сауда-экономикалық және саяси серіктестердің бірі, сондай-ақ Қазақстандағы бес ірі инвесторлардың бірі болып табылады.
Бизнес-форум бағдарламасында әлеуетті инвесторларды тарту және бірлескен бизнес-әріптестікті кеңейту мақсатында қазақстандық компаниялардың француз әріптестерімен бизнес-кездесулерін өткізу көзделген.
Бизнес-форум аясында бірқатар дөңгелек үстелдер ұйымдастырылды, олардың бірі – «Денсаулық сақтау және фармацевтика саласының жаһандық әлемдік трендтері» тақырыбында өтті. Дөңгелек үстелдің модераторы – Бірыңғай дистрибьютордың басшысы Ерхат Искалиев, бірлескен модератор – «French Healthcare» Француз Денсаулық сақтау қауымдастығының Бас делегаты Джоанна Лерфель болды.
Қазіргі уақытта Франция – фармацевтикалық нарықтың жетекші әлемдік көшбасшыларының бірі. Бұл елдің озық биотехнологияларды игерудегі тәжірибесі, трендтердің жаһандық нысандары саласындағы инновациялық шешімдер әрқашан қызықты және өзекті болып табылады.
Диалог барысында тараптар Қазақстан мен Франция арасындағы өзара сенім мен стратегиялық әріптестіктің жоғары деңгейін атап өтіп, екі елдің іскерлік қатынастарын кеңейту жолдарын қарастырды.
Денсаулық сақтау және фармацевтика саласындағы жаһандық әлемдік трендтер талқылаудың жеке тақырыбы болды. Екіжақты кездесу барысында тараптар өзара тиімді стратегиялық әріптестік мәселелерін, фармацевтика саласында бірлескен жобаларды іске асыру мүмкіндіктерін, сондай-ақ Қазақстанның экономикалық әлеуетін талқылады.
Дөңгелек үстел екі сессияда өтті, онда денсаулық сақтау саласына қолжетімділік, сапалы көмек және өңірлерде әлеуетті арттыру, жабдықтар мен дәрі-дәрмектерге қажеттілік, фармацевтика секторы мен медициналық жабдықтарды өндіру мүмкіндіктері, олардың тенденциялары мен мүмкіндіктері сияқты мәселелер қозғалды.
Мемлекет басшысы жаһандық фармакорпорациялармен ынтымақтастықты жандандыруды, инвесторларды тартуды, технологиялар мен жаңа әзірлемелердің трансфертін қамтамасыз етуді, сондай-ақ отандық өндірістегі дәрілік заттар мен медициналық бұйымдардың үлесін 2025 жылы 50%-ға дейін жеткізуді тапсырды.
Бұл тапсырманы орындау үшін Бірыңғай дистрибьютор маңызды рөл атқарады. Бұл туралы Ерхат Искалиев айтып берді. Ол Президенттің тапсырмаларын іске асыру бойынша ұзақ мерзімді шарттардың ағымдағы портфелін тексеру мен диагностикалаудан бастап, отандық тауар өндірушілердің экспорттық әлеуетін арттыруға дейінгі 10 қадамды ұсынды.
Бірыңғай дистрибьютор қызметіндегі маңызды бағыт – инвестициялар тарту. Соңғы 2 жылда экспорттау мүмкіндігі бар инновациялық дәрі-дәрмектерді өндіру бойынша BigPharma-мен бірқатар жобалар іске асырылғанға дейін пысықталды. Бүгінде министрлік жаһандық фармацевтикалық компаниялармен – F. Hoffmann-La Roche Ltd., Novo Nordisk, AstraZeneca UK LTD., Pfizer, Johnson & Johnson және Bayer ынтымақтастық туралы негіздемелік келісімдер жасап үлгерді.
Қытай Халық Республикасы мен Оңтүстік Корея сияқты Азия елдеріне де инвестициялар тарту бойынша үлкен жұмыс жүргізілді. Осылайша, ірі Корей компаниялары (Samsung, Genoray, JW Holdings, BioNet, DRTECH, SinoVision) Қазақстанда медициналық техниканы өндіру бойынша технологияларды оқшаулауға және трансферттеуге 6 келісімге қол қойды және бүгінде осы жобаларды практикалық іске асыру басталды.
Sinovac және Sinopharm компанияларымен Қазақстанда дәрі-дәрмек өндіру технологияларын трансферттеу бойынша медициналық техника өндірісін жергіліктендіруге арналған қытайлық Mindray компаниясымен келісімдерге қол қою жоспарлануда. Біздің бастамамыз бойынша Қытай сауда палатасы арасында дәрілік заттар мен медициналық мақсаттағы тауарлардың импорты мен экспорты бойынша ынтымақтастық туралы Меморандумға қол қойылды.
Ұзақ мерзімді шарттар, офтейк келісімшарттар, лизингтік механизмдер және ӨЦК тетіктерін пайдалана отырып, өндірісті жергіліктендіру және ӨЦК мәселелері бойынша шетелдік медициналық техника өндірушілерімен де – Philips, Canon, GE Healthcare, Mindray, Lowenstein, Roche Diagnostic келіссөздер жүргізілді. Осы жұмыстың қорытындысы бойынша Нью-Йоркте қыркүйек айының соңында «Қазақ Инвест» АҚ-мен GE Healthcare инвестициялары туралы келісімге қол қойылды.
Фармацевтикалық өнеркәсіпті дамытудың 2025 жылға дейінгі Кешенді жоспары аясында Бірыңғай дистрибьютор елде медициналық-фармацевтикалық кластерлер құруға бастамашылық жасады. ҚР ДСМ-нің Астана, Ақтөбе және Шымкентте кластерлер құру туралы тиісті бұйрығы күшіне еніп, жол карталарын әзірлеу және бекіту бойынша жұмыстар жүргізілуде.
Сонымен қатар, инвестициялар туралы айта отырып, қонақтардың назарына «Kazakh Invest»-пен бірлесіп әзірленген әлеуетті инвесторларға арналған Investment Guide Book нұсқаулығы ұсынылды.
Айта кету керек, елімізде жүргізіліп жатқан барлық жұмыстарды ескере отырып, француз компанияларының Қазақстан фармацевтикалық нарығына қызығушылығы артып келеді. Өткен айда Бірыңғай дистрибьютор алаңында Францияның даму агенттігінің (AFD) Денсаулық сақтау саласындағы сарапшылар делегацияларымен кездесу өтті.
Сол келіссөздердің қорытындысы бойынша ұлттық денсаулық сақтау жүйесіне инвестициялар тартуды, дәрі-дәрмектер мен медициналық мақсаттағы бұйымдар өндірісін жергіліктендіруді, зертханалық қызметті жаңғыртуды; телемедицина мен цифрлық денсаулық сақтауды, сондай-ақ Алматыда заманауи клиника салуды қоса алғанда, денсаулық сақтау саласындағы ынтымақтастықты жандандыру туралы уағдаластыққа қол жеткізілді.
Дөңгелек үстел шеңберіндегі талқылауды қорытындылай келе, Бірыңғай дистрибьютор басшысы Ерхат Искалиев Франциямен ынтымақтастық шеңберінде денсаулық сақтау жобаларының тізілімін құру туралы ұсыныс жасады.
Бизнес-форум бағдарламасы аясында дөңгелек үстелдерден басқа пленарлық сессия да, сұрақ-жауап сессиясы да өтті. Іс-шараның негізгі сәттері екіжақты құжаттарға қол қою рәсімі және B2B, B2G кездесулерін өткізу болды.
Соңында тараптар сындарлы диалог үшін алғыстарын білдіріп, елдер арасындағы ынтымақтастықты жалғастыруға және әріптестікті кеңейтуге дайын екендіктерін білдірді. Бүгінгі форум Қазақстанда саланың одан әрі перспективалы дамуына серпін беретіні сөзсіз.
Француз тарапы, өз кезегінде, Қазақстанмен біріктіретін достық байланыстарды, ынтымақтастық пен сенімді одан әрі нығайтуға ұмтылатынын атап өтті. Бірнеше ондаған жылдар бойы стратегиялық серіктес болған елдеріміз БҰҰ Жарғысының негізгі қағидаттарын және халықаралық тәртіпті бірдей ұстанады.
